1 października rusza system kaucyjny wprowadzany ustawą z 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Nakłada ona nowe obowiązki zarówno na producentów czy sprzedawców, jak i kupujących. Na razie dotyczyć będzie:

• zwrotnych butelek plastikowych o pojemności do 3 litrów;
• puszek metalowych do 1 litra;
• butelek szklanych wielokrotnego użytku do 1,5 litra.

Będzie za nie pobierana kaucja. Za szklane opakowania do 1,5 l wyniesie 1 zł za sztukę, a za plastikowe butelki (do 3 l) i puszki (do 1 l) zapłacimy i otrzymamy zwrot 50 gr. Nie będzie miało znaczenia, czy opakowanie będzie np. pojemności 0,5l czy 1 l.

Start od 1 października

- Od tego dnia zaczną się pojawiać w sklepach opakowania, które będą miały specjalny logotyp kaucji. Ale nie wszystkie będą od razu objęte systemem kaucyjnym. System będzie wchodził płynnie, bowiem na wniosek producentów daliśmy im czas na przygotowanie się, do końca 2025 roku. Starsze partie produktów, nieoznakowane, będą także sprzedawane – mówiła na czwartkowym spotkaniu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Anita Sowińska, podsekretarz stanu w tym resorcie.

Czyli nie za każdą kupioną od tego dnia wraz z zawartością butelkę czy puszkę klient zapłaci kaucję i następnie, zwracając ją, odzyska pieniądze. Kluczowe będzie logo nadrukowane na etykiecie produktu z zaznaczona kwotą kaucji. Jeśli się na nim znajdzie, to kaucja zostanie pobrana i przy zwrocie butelki (puszki) oddana. Nie będzie przy tym miało znaczenia, czy klient dysponuje paragonem i czy oddaje ją w tym samym miejscu, w którym kupił. Wzór oznakowania dostępny jest na stronie MKiŚ. Jak znaku nie będzie, to kaucji też.

Każdy sklep pobierze, nie każdy odbierze

Przypominamy, że za oznakowane logotypem opakowania kaucję będą musiały pobrać placówki handlowe. I chodzi nie tylko o sklepy spożywcze, ale wszystkie miejsca, w których takie napoje są sprzedawane. Także np. o sklepy przemysłowe, punkty gastronomiczne, apteki czy stoiska na imprezach masowych.

Natomiast obowiązek odbierania opakowań dotyczy od 1 października tych, których powierzchnia handlowa przekracza 200 m kw. Mniejsze mogą dobrowolnie przystąpić do systemu odbioru. Jak mówiła wiceminister Sowińska, jest wśród nich duże zainteresowanie przystąpieniem do systemu i podpisywaniem umów z operatorami (tzw. podmiotami reprezentującymi), gdyż liczą na związanie klientów.

Nowość

-10%

Nowość

Ustawa o prawach konsumenta. Komentarz

Dominik Lubasz, Monika Namysłowska

Sprawdź  

Nie wszystkie opakowania do napojów zostaną od razu objęte kaucją. Szklane opakowania jednorazowe (np. po wódce czy innych mocniejszych alkoholach) zostały z systemu wyłączone. Jak tłumaczyła wiceminister – na wniosek sklepów, przede wszystkim małych, które przekonywały, że takim obowiązkom nie podołają.

Kaucje pobrane za wszelkiego rodzaju opakowania objęte systemem nie będą opodatkowane VAT – przypomniała wiceminister Sowińska. Ma to według niej zdecydowanie ułatwić rozliczenia podatkowe sklepów. Jednak specjaliści zwracają uwagę, że może to stanowić olbrzymi problem dla producentów (Więcej: VAT od kaucji do pilnej zmiany).

Operatorzy systemu z kolei będą musieli zagwarantować przynajmniej jeden punkt zbiórki w każdej gminie, nawet jeśli nie ma tam sklepu o powierzchni 200 m kw.

Nie zgniatać

Co ważne dla klientów - puszek i butelek nie należy zgniatać, a opakowanie powinno być opróżnione, choć niekoniecznie umyte. Zarówno osoby przyjmujące opakowania, jak i automaty służące do tego celu będą skanowały kod kreskowy z etykiety i musi być on dla tych urządzeń widoczny. Jak przypomniała Anita Sowińka, choć systemy przyjmowania opakowań mogą być różne, to klient może domagać się za nie zwrotu pieniędzy, niekoniecznie kuponu do wykorzystania w sklepie. Za butelki czy puszki nieoznakowane kodem kaucji zwrotu pieniędzy nie będzie, nie ma więc sensu zbierać i przetrzymywać ich do października. A trwające dzisiaj w niektórych sklepach programy promocyjne nie są systemem kaucyjnym.

- Z doświadczeń innych krajów wiemy, że automaty są dobrze postrzegane, jako nowoczesne narzędzia, ale w niektórych krajach np. na Słowacji dominuje zbiórka ręczna. Przepisy nie narzucają żadnej z tych form – mówiła wiceminister. Jak zapewniała, wprowadzenie systemu spowoduje, że odpady te nie trafią do spalenia, a będą dalej przetwarzane, jest to bowiem czysty i selektywnie zbierany materiał, który może być przetwarzany na opakowania do kontaktu z żywnością.

Polska będzie 17 krajem w UE, która wdroży system kaucyjny. W wielu krajach jest on bardzo efektywny, a poziomy zbierania przekraczają 90 proc.

Resort środowiska zapowiada też kampanie edukacyjne zarówno dla klientów, jak i przedsiębiorców i współpracę z samorządami i zachęca do korzystania ze strony systemkaucyjny.gov.pl